SUE “DIPSERVICE”
 
 

Баёнияи матбуотӣ аз натиҷаи мулоқоти ҳайатҳои Тоҷикистон ва Афғонистон

 

17 сентябри соли 2020 дар шаҳри Душанбе мулоқоти ҳайатҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҷумҳурии Исломии Афғонистон дар сатҳи вазирони корҳои хориҷии ду кишвар баргузор гардид. Ҳайатҳоро мутаносибан Вазири корҳои хориҷии Тоҷикистон Сироҷиддин Муҳриддин ва Сарпарасти Вазорати умури хориҷаи Афғонистон Ҳаниф Атмар роҳбарӣ карданд. Баррасии масъалаҳои муносибатҳои дуҷониба ва ҳамкории ду кишвар дар соҳаҳои гуногун, инчунин табодули афкор дар мавриди вазъи минтақа ва ҷаҳон меҳвари мулоқоти Душанберо ташкил доданд.

Роҳбарони ҳайатҳо аз сатҳи баланди робитаҳои сиёсӣ байни ду кишвар изҳори қаноатмандӣ карданд. Дар ин замина аҳаммияти суҳбати телефонии роҳбари ду давлат – Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси Ҷумҳурии Исломии Афғонистон муҳтарам Ашраф Ғанӣ, ки 21 августи 2020 сурат гирифт, таъкид гардид. Тоҷикистон ба густариши бештари ҳамкории мутақобилан судманд бо кишвари дӯсти Афғонистон таваҷҷуҳи хосса зоҳир менамояд.

Дар мулоқот зикр шуд, ки муносибатҳои дӯстӣ, ҳамкорӣ ва шарокат байни ду кишвари ҳамҷавор ва ҳамзабон имкон медиҳад, ки Душанбе ва Кобул дар масъалаҳои мубрами байналмилалӣ ва минтақавӣ мавқеи яксон ё наздик дошта бошанд. Ҷонибҳо изҳор карданд, ки муборизаи муштарак бо терроризм, ифротгароӣ ва қочоқи маводди мухаддир самти муҳимми ҳамкорӣ байни ду кишвар мебошад. Таъкид шуд, ки ҷиҳати рафъи паёмадҳои ҳамагирии Ковид-19 ҳамкорӣ ва ҳамёрӣ байни ду кишвар бояд афзояд.

Тоҷикистон кӯшишҳои Ҳукумати Афғонистонро дар таъмини амният ва сулҳу субот дар кишвар ҷонибдорӣ мекунад. Дар ин робита, ҷониби Тоҷикистон аз раванди музокироти сулҳи байниафғонӣ, ки 12 сентябри 2020 дар Давҳа оғоз гардид, истиқбол мекунад. Ҷониби Тоҷикистон умедвор аст, ки музокироти сулҳи байниафғонӣ заминаи муҳкамро барои барқарорсозии сулҳу оромӣ дар кишвари азияткашида гузорад.

Тоҷикистон нақши калидии Афғонистонро дар таъмини амният дар тамоми минтақаи Осиёи Марказӣ хуб дарк намуда, аз ташаббусҳои созандаи ҷомеаи ҷаҳонӣ ҷиҳати таъмини сулҳу субот дар Афғонистон ва барқарорсозии иқтисодиву иҷтимоии он ҳамеша пуштибонӣ мекунад. Тоҷикистон ба масъалаҳои мазкур дар давраи раёсати кунунии худ дар Қалби Осиё – Раванди Истанбул таваҷҷуҳи вежа зоҳир мекунад.

Ҷаҳон имрӯз шоҳиди низоъҳои хунин дар кишварҳо ва минтақаҳои гуногун, афзоиши фаолияти гурӯҳҳои террористӣ ва ифротӣ, ташдиди рақобатҳои геополитикӣ ва геостратегӣ мебошад. Ин падидаҳо, бешубҳа, ба вазъи кунунӣ ва ояндаи кишварҳои минтақаи мо таҳдиди ҷиддӣ дошта метавонанд. Дар ин росто зарур медонем, ки барои нобуд сохтани пойгоҳҳои террористон, гурӯҳҳои муташаккили ҷинояткор ва қочоқчиёни маводди мухаддир иқдомҳои муштарак роҳандозӣ шаванд.

Тоҷикистон моил аст, ки заминаи ҳуқуқию қарордодии ҳамкории дуҷониба бо Афғонистонро таҳким ва вусъат бахшад. Ҳоло дар баррасии ҷонибҳо пешнависи чандин санади нави ҳамкорӣ дар соҳаҳои гуногун қарор доранд.

Дар ҳамкории ду кишвар соҳаи энергетика аз самтҳои авлавиятнок ба шумор меравад. Тоҷикистон омода аст барои таъмин ва афзоиши интиқоли мунтазами нерӯи барқ ба Афғонистони ҳамсоя тадбирҳои лозимро андешад. Дар ин замина ҳамкории ду кишвар дар амалисозии муштарак ва ҳарчи зудтари пружаи минтақавии КАСА-1000 аҳаммияти фаровон дорад.

Тоҷикистон талош дорад, ки долонҳои нави нақлиётӣ байни кишварҳои мо сохта шаванд ва лоиҳаҳои мутақобилан судманди минтақавӣ амалӣ гарданд. Дар робита ба ин, эҷоди долони транзитии KTAI (Қирғизистон, Тоҷикистон, Афғонистон ва Эрон)-ро ҳаматарафа ҷонибдорӣ карда, баҳри фаъолияти босамари он ҳамаи шароитҳои заруриро муҳайё менамояд.    

Дар чаҳорчӯби барномаи роҳи оҳани Тоҷикистон-Афғонистон-Туркманистон тарҳи роҳи оҳани қитъаи Ҷалолиддини Румӣ – Панҷи Поён ва пули роҳи оҳан дар болои дарёи Панҷ то Қундуз мувофиқат гардидааст ва ба қарибӣ сохтмони он шурӯъ мешавад. Он як ҷузъи роҳи оҳани байни Тоҷикистон, Афғонистон ва Эрон гардида, ба долони байналмилалии нақлиётии “Шимол-Ҷануб” пайваст мешавад.

Тоҷикистон ва Афғонистон дар чаҳорчӯби созмонҳои байналмилалӣ ва минтақавӣ, аз қабили Созмони Милали Муттаҳид, Созмони ҳамкории Шанхай, Созмони ҳамкории исломӣ ва ғайра бомуваффақият ҳамкорӣ мекунанд.  

Тоҷикистон ва Афғонистон кишварҳои дорои пайвандҳои амиқи таърихӣ, фарҳангӣ, забонӣ, маънавӣ ва ҳунарӣ мебошанд. Тоҷикистон омода аст ёрии худро ба Афғонистон дар таҳия намудани кадрҳои миллӣ идома диҳад. Ҳоло дар донишгоҳҳои Тоҷикистон садҳо донишҷӯи афғон дар асоси бурсияҳои ҳукумати Тоҷикистон дар риштаҳои гуногун таҳсил мекунанд.

Дар поёни мулоқот дар ҳузури роҳбарони ду ҳайат Ёддошти тафоҳум байни Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Идораи миллии ҳифзи муҳити зисти Ҳукумати Ҷумҳурии Исломии Афғонистон оид ба ҳамкорӣ дар соҳаи ҳифзи муҳити зист ба имзо расид.